Γιατί η αποψινή πανσέληνος ονομάζεται μπλε;

 

  Σήμερα Παρασκευή 31 Αυγούστου θα έχουμε όλοι την εκπληκτική ευκαιρία να απολαύσουμε ένα φεγγάρι ξεχωριστό, πανσέληνο "μπλε"! Γιατί όμως η αποψινή πανσέληνος ονομάζεται μπλε;

Πιο συκεκριμένα, τα περισσότερα έτη έχουν δώδεκα πανσελήνους, εντούτοις κάθε ημερολογιακό έτος περιλαμβάνει δώδεκα σεληνιακούς κύκλους και έντεκα ημέρες ακόμη. και έτσι όταν αυτές αθροίζονται εμφανίζεται ένα ακόμη φεγγάρι.

Είναι γεγονός πως αποτελεί ασυνήθιστο φαινόμενο να παρατηρούνται δύο πανσέληνοι μέσα στον ίδιο μήνα. Η δεύτερη πανσέληνος τον ίδιο μήνα ονομάζεται μπλε διότι πραγματικά κάποτε ήταν μπλε! Το ιδιαίτερο αυτό φαινόμενο εμφανίζεται κάθε 2,5 χρόνια.

Το πρώτο «μπλε φεγγάρι» καταγράφεται το 1524 σε ένα έντυπο που επιτίθεται στον αγγλικό κλήρο. Διαβάζουμε στο κείμενο αυτό «Εάν πουν ότι το φεγγάρι είναι μπλε, τότε θα πρέπει να πιστέψουμε ότι αυτό είναι αλήθεια». Στο πρωτότυπο κείμενο χρησιμοποιείται ο μεσαιωνικός όρος «belewe», που μεταφράζεται ως «μπλε», ωστόσο σημαίνει και «προδοσία» για αυτό ονομάστηκε και «φεγγάρι της προδοσίας».

H δεύτερη πανσέληνος τον ίδιο μήνα βαφτίστηκε μπλε μετά την έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα στην Ινδονησία το 1883. Η έκρηξη ήταν σφοδρή και στα ανώτατα στρώματα της ατμόσφαιρας εκτινάχθηκαν χώμα και στάχτη. Έτσι το φεγγάρι έγινε μπλε και ήταν τόσο σπάνιο το γαλάζιο πρόσωπο της σελήνης που αντίκριζαν οι άνθρωποι σε σημείο που το μπλε φεγγάρι έμεινε στα χρονικά ως έκφραση ενδεικτική της έννοιας του «σχεδόν ποτέ».

Ωστόσο το «μπλε φεγγάρι» έχει και μεταφορική σημασία, που τονίζει τη σπανιότητα ενός φαινομένου.

Το "μπλε φεγγάρι" θα το ξαναδούμε στις 2 και 31 Ιουλίου του 2015.