Ανοιξιάτικη βροχή από «πεφταστέρια» στις 21 και 22 Απριλίου

Μία νέα βροχή διαττόντων αστέρων, οι Λυρίδες, άρχισαν από τις 16 Απριλίου να εμφανίζονται αραιά στον ουρανό του βορείου ημισφαιρίου, όπου ανήκει και η χώρα μας. Οι πτώσεις των μετεώρων, που παραδοσιακά ονομάζονται και «πεφταστέρια», θα κορυφωθούν τη νύχτα του Σαββάτου 21 και τα χαράματα της Κυριακής 22 Απριλίου, ενώ τόσο το προηγούμενο, όσο και το επόμενο βράδυ, επίσης, θα υπάρχει αυξημένη δραστηριότητα.

Επειδή στις 21 Απριλίου υπάρχει «Νέα Σελήνη», δηλαδή το φεγγάρι δεν θα φωτίζει το νυχτερινό ουρανό, οι παρατηρητές (στο μέτρο που οι κατά τόπους καιρικές συνθήκες θα διευκολύνουν την παρατήρηση του ουρανού) θα έχουν την ευκαιρία να δουν καλύτερα -από λίγο πριν τα μεσάνυχτα έως τα χαράματα- το αστρονομικό φαινόμενο, στο αποκορύφωμα του οποίου αναμένεται να εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα και να πυρακτώνονται δέκα έως 15 διάττοντες ανά ώρα με ταχύτητα περίπου 50 χιλιομέτρων την ώρα.

Οι Λυρίδες, όχι σπάνια, δημιουργούν φωτεινά πεφταστέρια με μακριές ουρές που είναι ορατά στον ουρανό για αρκετά δευτερόλεπτα. Κάποιες χρονιές απρόσμενα τα μετέωρά τους έφθασαν μέχρι και τα 100 την ώρα, κάτι που όμως δεν είναι δυνατό να προβλεφθεί εκ των προτέρων.

Η συγκεκριμένη ανοιξιάτικη βροχή μετεώρων, που θα διαρκέσει περίπου ώς τις 25 Απριλίου, φαίνεται να προέρχεται από τον βόρειο αστερισμό της Λύρας, απ' όπου πήρε και το όνομά της και κυρίως από τον αστέρα Βέγα (Άλφα Λύρας), ο οποίος είναι το πιο λαμπρό άστρο του συγκεκριμένου αστερισμού και το δεύτερο φωτεινότερο άστρο του νυχτερινού ουρανού του βορείου ημισφαιρίου.

Πραγματική πάντως πηγή προέλευσής της είναι ο κομήτης «Θάτσερ» που ανακαλύφθηκε το 1861 και η ουρά σκόνης και σωματιδίων που αυτός αφήνει πίσω του και η οποία συναντάται περιοδικά με την τροχιά του πλανήτη μας.

Μετά τα μέσα Ιανουαρίου και μέχρι τα μέσα Απριλίου, υπάρχει κάθε χρόνο μια σχεδόν πλήρης έλλειψη διαττόντων αστέρων, μέχρι να εμφανιστούν οι Λυρίδες την άνοιξη. Οι Λυρίδες καταγράφηκαν για πρώτη φορά το 687 π.Χ. από τους Κινέζους και αποτελούνται από μικροσκοπικά σωματίδια με βάρος περίπου ενός γραμμαρίου, που αποτελούν τμήμα της ουράς ενός κομήτη, που πέρασε κοντά από τη Γη το 1861 και τον ανακάλυψε ο Αμερικανός Α. Θάτσερ. Ο κομήτης εκτιμάται ότι θα ξαναπεράσει κοντά από τον πλανήτη μας το 2276, καθώς η τροχιά του γύρω από τον Ήλιο διαρκεί περίπου 415 χρόνια.

Τα απομεινάρια από την ουρά του, μετά το τελευταίο κοντινό πέρασμά του τον 19ο αιώνα, έχουν παραμείνει στο διάστημα και συνεχίζουν κάθε χρόνο να προκαλούν τη «βροχή» των Λυρίδων. Κατά καιρούς, αλλά όχι συχνά, δημιουργούνται θεαματικά αποτελέσματα, όπως το 1803 (με 500 μετέωρα την ώρα) και, πιο πρόσφατα, το 1982 (μέχρι 100 μετέωρα ανά ώρα). Ορισμένοι αστρονόμοι εκτιμούν ότι η επόμενη θεαματική βροχή Λυρίδων θα λάβει χώρα το 2040-41.